Blog

Voel jij j ook zo lekker in je comfortzone? Het is ook een fijne plek om te zijn natuurlijk, vandaar ook de naam. Maar besef jij je ook dat je vanuit je comfortzone niet groeit, maar stil staat?

Waarom Anders Leren met Paarden?

Beste ouders/verzorgers, Kinderen in de basisschoolleeftijd zijn volop in ontwikkeling. Helaas krijgen steeds meer kinderen blokkades in hun ontwikkeling op cognitief of sociaal-emotioneel gebied. Daarnaast zal de afgelopen en misschien aankomende periode met de aanpassingen door Corona waarschijnlijk ook veel invloed hebben op deze ontwikkelingen van uw kind(eren). Dit alles kan tot uiting komen door bijvoorbeeld: • Snel overprikkeld zijn, een vol hoofd hebben • Moeite met communiceren; wat wil ik nou? • Weinig zelfvertrouwen; wegcijferen voor een ander • Faalangstig • Moeite met grenzen stellen of aanvaarden • Moeilijk omgaan met verschillende emoties; snel boos zijn • Samenwerken; geen vertrouwen in een ander • Luisteren • Contact maken, spelen met vriendjes • Veranderende mindset of negatieve gedachten Door middel van paardencoaching gaan wij graag samen met u en uw kind(eren) met bovenstaande of andere thema’s aan de slag. Het is wetenschappelijk bewezen dat kinderen in de nabijheid van dieren veiligheid en vertrouwen ervaren, dit zorgt voor emotionele balans. Paarden en pony’s reageren vanuit hun natuur en zonder oordeel. Door het aanraken en knuffelen van de pony’s wordt er een ‘positief’ stofje aangemaakt in de hersenen (oxytocine), waardoor het kind zijn/haar zorgen even kan vergeten. Tijdens de coaching spiegelen de pony’s het kind en reageren zij op het gedrag van het kind. Hierdoor krijgen kinderen inzicht in hun eigen gedrag en de gevolgen hiervan. Doordat de kinderen dit gelijk met de pony’s via oefeningen in de praktijk kunnen brengen, zal er snel gedragsverandering te zien zijn. Door de directe feedback van de pony’s op de gedragsverandering zorgt dit voor essentiële leermomenten voor het kind. Er hoeft tijdens de paardencoaching niet op de pony’s gereden te worden, alle oefeningen kunnen vanaf de grond worden verricht. De kracht van een dergelijk coachtraject zit hem vooral in het feit dat de opgedane ervaringen direct in de praktijk toegepast kunnen worden. Omdat het contact met de paarden/pony’s zoveel impact heeft, zal de leerervaring beter beklijven dan in een regulier traject. Door oefeningen, spelletjes of verhalen mee te geven, blijft het niet bij een paar uur coaching, het werkt door thuis, op school en bij ander activiteiten buitenshuis. Wittenberg paardencoaching en Annemiek & Co hebben de handen ineen geslagen en hebben een traject samengesteld afgestemd op de leerlingen van de Leonardo school in Harderwijk . Om goed aan de slag te kunnen en te zorgen dat uw kind de opgedane ervaringen in het dagelijks leven toe kan passen, adviseren wij om een coachtraject van 6-8 weken met uw kind aan te gaan. Er wordt een persoonlijk plan opgesteld met duidelijke doelstellingen. Aan het einde van het traject kan in overleg, eventueel in samenspraak met school, gekeken worden hoe het traject verlopen is en of er nog verdere ondersteuning nodig is om te blijven werken aan de thema’s of dat er eventueel verdere diepgang nodig is. Andere scholen en ouders/verzorgers van kinderen die op een andere school zitten zijn natuurlijk ook van harte welkom om een traject bij ons te volgen! Kijk ook eens op

Meer en meer kinderen lopen tegenwoordig helaas vast op school. Leuke, creatieve en vaak ook sportieve kinderen die te maken krijgen met faalangst, gebrek aan zelfvertrouwen en/of gedragsproblemen. Deze kinderen ervaren met Anders leren met paarden dat ze wel degelijk kunnen leren omdat de lesstof aansluit bij hun rechtsgeoriënteerde leerstijl: in beweging en visueel-kinesthetisch in plaats van stilzittend en auditief-digitaal. Anders leren met paarden is een combinatie van cognitieve coaching (het opnemen van lesstof) en sociaal-emotionele coaching. Met Anders leren met paarden leer je in beweging en interactief (visueel-kinesthetisch) in plaats van stilzittend informatie tot je nemen via met name het gehoor (auditief). Door de driedimensionale beweging en de hogere lichaamstemperatuur van het paard communiceren beide hersenhelften optimaal zodat de lesstof goed beklijft. Het paard zorgt voor evenwicht in het rationele en emotionele brein, het zogenaamd limbische evenwicht. Tijdens de oefeningen op en naast het paard doen alle zintuigen mee. Een paard oordeelt niet over je, waardoor je je veilig en vertrouwd voelt bij een paard. Vanuit veiligheid kan je beter leren. Naast veiligheid en vertrouwen, gaat het bij een paard ook over andere kwaliteiten, zoals contact maken, duidelijk weten wat je wilt, overtuigend optreden en grenzen aangeven. Het paard reageert op hoe je je werkelijk voelt, niet op hoe je je voordoet. Omdat paarden zoveel impact hebben, zal de leerervaring minder snel vergeten worden dan in een regulier traject. Elke sessie start met een korte, visuele instructie, de leerstof wordt topdown aangeboden: je krijgt eerst een totaaloverzicht op papier. Vanuit dit totaaloverzicht zoomen we in op de afzonderlijke onderdelen. In de paddock wordt deze topdownkaart nagebouwd met kleurige materialen zodat de spelling- en rekenregels gevisualiseerd kunnen worden en het kind er een beeld bij heeft. Na het klaarmaken van het paard volgt een warming-up met braingymoefeningen om de linker- en rechterhersenhelft goed met elkaar te laten communiceren. Vervolgens wordt de leerstof in beweging en gevisualiseerd aangeboden, zowel op als naast het paard. Het kind stelt samen met zijn ouder(s) een persoonlijk pakket samen door modules te kiezen. Dit kan variëren van een losse module tot een langer traject van verschillende modules. Er kan worden gekozen uit spelling, werkwoordspeling, klokkijken analoog/digitaal, ruimtelijke oriëntatie, tafels, optellen/aftrekken en mindset . Ook coaching op maat is mogelijk waarbij dieper wordt ingegaan op de executieve functies: vaardigheden die je nodig hebt om te kunnen leren.

Wat een rare vraag zal je denken of misschien heb je gelijk proberen te voelen hoe warm je voeten zijn… Het is een serieuze vraag van mij aan jou. We luisteren zo slecht naar ons lichaam en wat het ons wil vertellen, dat we dit soort vragen niet zomaar kunnen beantwoorden. Tijdens een drukke dag op ons werk, thuis of op school is er ook geen tijd om na te denken hoe warm je voeten zijn. Maar we zouden iedere dag een moment mogen pakken om eens bewust naar ons lichaam te luisteren. Om zonder je voeten aan te raken eens te voelen hoe warm of koud ze zijn. Misschien doen ze wel pijn van het vele lopen of van schoenen die toch niet zo comfortabel zitten. Hoe goed luister jij naar je lichaam en pak je bewust eens écht rust om te voelen? Onze huidige snel veranderende en veeleisende maatschappij vraagt veel van ons; een mooie carrière, jezelf daarin blijven ontwikkelen en vooruit gaan, een druk sociaal leven en dit allemaal ook vaak nog gecombineerd met een gezin. We gaan hierin snel aan onszelf voorbij, zijn er trots op dat we keihard werken en daar bijna of helemaal bij neervallen. Op ons werk zien we veel mensen die op hun tandvlees lopen, overprikkeld zijn of een burn out hebben. Ons lichaam laat ondertussen weten dat je te hard gaat, dat je teveel van jezelf vraagt, dat je rustiger aan moet doen. We luisteren alleen niet naar wat ons lichaam vertelt, dat hebben we niet geleerd. We luisteren naar ons hoofd, onze gedachtes, die ons vertellen dat we door moeten gaan, harder moet werken, je kinderen met die vriendjes moeten spelen en naar vioolles en voetbal moeten. In het weekend moet je ook nog een 5-gangen diner voor je vrienden maken die je al veel te lang niet hebt gezien. Vanavond als je in bed ligt om te gaan slapen, doe jezelf een plezier en probeer eens bewust te voelen, zonder ze aan te raken, hoe warm je voeten zijn…

We horen tegenwoordig veel over mindfulness en waarom dit zo goed voor ons is. Voor kinderen is het ook heel fijn om met mindfulness oefeningen bezig te zijn. Maar waarom zijn dit soort oefeningen voor ons als volwassenen en onze kinderen nu zo belangrijk? In onze huidige veeleisende maatschappij worden kinderen constant getoetst. We leren kinderen dat je constant moet presteren en moet voldoen aan een bepaalde standaard. Dit is niet alleen op school zo, maar ook bij hobby’s. Hierdoor gaan kinderen twijfelen aan zichzelf en gaan piekeren of ze wel slim, goed of snel genoeg zijn. Daarbij zijn social media en online gaming ook een belangrijke factor. Onze hersenen raken verslaafd aan de prikkels die we krijgen van ‘likes’ of het winnen van games. In de klas geeft dit ook problemen, kinderen zoeken constant contact met elkaar om maar een prikkel te krijgen. Maar volwassenen die een drukke baan combineren met bijvoorbeeld het ouderschap of een druk sociaal leven, lopen ook tegen deze aspecten aan. Wij gaan ook mee in de veeleisende maatschappij en zijn er trots op dat we doorgaan totdat we er bijna of soms helemaal bij neervallen. We zijn alleen maar bezig met het resultaat en genieten niet van de weg ergens naartoe. Van de tijd die we voor onszelf nemen, uit eten of naar de sportschool gaan, zijn een overdaad aan foto’s te vinden op social media. Elke 'like' geeft een prikkel aan onze hersenen. Aan die prikkels raken onze hersenen verslaafd, net zoals bij kinderen, waardoor we een tevreden gevoel over onszelf, buiten onze eigen ik zoeken. Door mindfulness oefeningen kom je stapsgewijs weer in contact met jezelf. In contact met je eigen binnenwereld en luisteren waar je eigen behoeftes liggen. Mindfulness is net zoals paarden en paardencoaching vriendelijk en oordeel loos. Waarin je leert luisteren naar je lichaam en compassie voor jezelf en anderen te hebben. Als je begint met mindfulness oefeningen en gaat luisteren naar je lichaam, worden veel mensen geconfronteerd met hoe uitgeput ze zijn. Op dit punt haken de meeste af, omdat men denkt juist moe te worden van de oefeningen en het even niet ‘aan’ staan. Het is juist dan een kwestie van door te zetten en te luisteren naar je lichaam en het die rust te gunnen. Voor ouders is het fijn om bijvoorbeeld een half uur voor het slapen gaan met de kinderen een mindfulness oefening te doen. Een mooi ritueel van voelen wat de dag met je doet, douchen of in bad, een liedje zingen en dan naar bed. Compassie, welzijn en zelfzorg is geen luxe maar een noodzaak. Hoe beter jij voor jezelf zorgt, hoe beter je in staat bent de dag door te komen en compassie naar je kinderen of collega’s te hebben. Maar hoe mooi zou het zijn als we onze kinderen dit al leren!? Op internet zijn een tal aan sites te vinden waar mindfulness oefeningen worden gedeeld. Begin bij simpele oefeningen, zoals telmeditatie. Dit is een eenvoudige oefening; je begint vanaf 1 te tellen van je ademhaling. Dit werkt hetzelfde als schaapjes tellen. Wanneer je merkt dat je aandacht weg is, begin je gewoon weer bij 1. Het werkt het best als je vanuit je buik ademhaalt en niet vanuit je borst. Dit kan je ook samen met je kind(eren) doen als onderdeel van het slaapritueel. Een échte aanrader is het boek van Eline Snel, ‘Stilzitten als een kikker; mindfulness voor kinderen (5-12 jaar) en hun ouders’, een boek boordevol mindfulnessoefeningen en verhaaltjes.

Uit de SIGMA- studie, een grootschalig onderzoek naar de geestelijke gezondheid van bijna 2000 scholieren onder leiding van professor Inez Germeys, hoofd van het Center for Contextual Psychiatry, blijkt dat wie goed met anderen om kan gaan, minder risico loopt om ernstige psychische problemen te ontwikkelen. Het doel van het onderzoek was om meer inzicht te krijgen in zowel welke factoren meespelen bij het ontwikkelen van psychische klachten als in manieren om mensen weerbaarder te maken. ‘Een op de vier volwassenen krijgt vroeg of laat met psychische klachten te maken. In de meeste gevallen zijn die al in de adolescentie ontstaan’, legt Germeys uit. Uit het SIGMA-onderzoek blijkt dat veruit de meeste tieners psychische klachten heeft. Dat gaat meestal om lichte klachten als slecht slapen, moeilijk kunnen concentreren tot 20% die ernstige klachten hebben als denken aan de dood of dat anderen hen kwaad willen doen. Hierbij geld over het algemeen dat er meer klachten ontstaan naarmate de leeftijd stijgt en dat meisjes meer psychische klachten ervaren dan jongens. Het is soms lastig onderscheid te maken of deze klachten bij de pubertijd horen of dat er sprake is van psychische klachten. Vandaar ook dat ouders of docenten soms niet doorhebben dat het minder gaat met de tiener/puber in kwestie. Uit eerder onderzoek is gebleken dat gepest worden een belangrijke indicator is voor psychische klachten. Hoe ernstiger de pesterijen, des te meer psychische klachten er gerapporteerd worden. Jongeren hebben in dergelijke gevallen vooral last van depressieve gevoelens, angsten en psychosen. Volgens Germeys is het cruciaal dat er meer ingezet wordt op de preventie van pesten, maar ook dat mentale problemen meer bespreekbaar worden. ‘Hebben jongeren psychische klachten omdat ze worden gepest of andersom? Dat weten we niet. Misschien worden ze er juist slachtoffer van doordat ze zich wat vreemd gedragen en zich in zichzelf terugtrekken. Als dat zo is, zou het helpen om het taboe rond pesten te doorbreken’, aldus Germeys. Een andere belangrijke indicator voor psychische klachten zijn traumatische ervaringen. Dit kan komen door een harde klap van een broer of zus die indruk heeft gemaakt, slachtoffer of getuige van een diefstal of ander misdrijf, maar ook emotionele verwaarlozing of mishandeling. 45% van de deelnemers van het onderzoek gaven aan meer dan vijf van dit soort ervaringen te hebben en 12% heeft er meer dan twaalf gehad. Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat als de jongeren iemand hebben waarbij ze hun hart kunnen luchten en om advies kunnen vragen, de kans op psychische problemen minder wordt. Als er vermoeden is van psychische problemen is het belangrijk dat ouders, familieleden, vrienden en leerkrachten juist contact blijven zoeken. Nog belangrijker zijn de sociale vaardigheden van jongeren. Hebben jongeren snel het gevoel dat ze iemand kunnen vertrouwen, kunnen ze anderen goed lezen, zijn ze zich ervan bewust dat ze iemand kwetsen? ‘Een gebrek aan zulke vaardigheden is een voorspeller van psychische problemen’, zegt Germeys. ‘Jongeren die zich sociaal weinig competent voelen, hebben meer klachten dan anderen.’ Ouders kunnen een belangrijke rol spelen en bijdragen aan de sociale ontwikkeling van hun kind. Als ouders vermoeden dat hun kind mentale problemen heeft, dan is het heel belangrijk dat ze niet in paniek raken. Beter kan men een luisterend oor bieden en een vinger aan de pols houden, of hulp vragen van een professional als dit nodig is. Een goede ondersteuning in de sociale- en emotionele ontwikkeling is paardencoaching. Door aanraking en contact met het paard komt er oxytocine vrij, ook wel ‘gelukshormoon’ genoemd. Tegelijkertijd neemt door het contact het cortisol gehalte, een van de belangrijkste stresshormonen, af. Door de combinatie van de toename van oxytocine en de afname van cortisol zal de bloeddruk en hartslag omlaag gaan en voelt men zich meer ontspannen en gelukkiger. Je voelt je vertrouwd en zal makkelijker delen wat er op het hart ligt. Het paard spiegelt tijdens de coaching de tiener/puber en reageert op zijn/haar gedrag. Hierdoor krijgt de tiener/puber inzicht in het eigen gedrag en de gevolgen hiervan. Het paard zal anders reageren als het gedrag van de tiener/puber verandert. Hierdoor kunnen tieners/pubers hun nieuwe en opgedane inzichten via oefeningen met de paarden direct in de praktijk brengen en zal er sneller gedragsverandering te zien zijn. Door de directe feedback van de paarden op de gedragsverandering zorgt dit voor essentiële leermomenten voor de tiener/puber. bron:Knack, Psychische klachten bij adolescenten: een grootschalig onderzoek, door Ann Peuteman

Knuffelen is goed voor je gezondheid. Tijdens knuffelen komt er oxytocine vrij, een stofje in de hersenen. Oxytocine wordt ook wel het 'gelukshormoon' genoemd. Oxytocine is de tegenhanger van cortisol één van de belangrijkste stresshormonen. Door een veeleisende baan, relatieproblemen, financiële problemen een ongezond eetpatroon, noem maar op, krijg je meer last van stress. Telkens als jij stress ervaart, maken je bijnieren cortisol aan. Door een teveel aan cortisol voel je je opgejaagd en kan je niet meer goed slapen. En dat leidt vaak tot nog meer stress! En belandt je in een vicieuze cirkel van stress en cortisol aanmaak. In deze tijden van de coronacrisis en alle moeilijkheden en tegenslagen die daarbij komen kijken, hebben velen van ons een overdaad aan cortisol wat wordt aangemaakt op een dag. Denk aan thuiswerken in combinatie met thuisonderwijs van kinderen, geen moment voor jezelf hebben, kinderen en/of partners 24/7 om je heen (ondanks dat je van elkaar houdt, is het niet de norm), irritaties van partners en kinderen, financiële onzekerheid en/of tegenslagen, gezondheidsproblemen, de enorme druk door het werken in een vitaal beroep, ga zo maar door. Door met elkaar te knuffelen wordt het hormoon oxytocine aangemaakt, hierdoor gaat je bloeddruk omlaag, het maakt je vrolijk en helpt met ontspannen. Oxytocine vermindert stress en onderdrukt angstgevoelens. Bij een gewenste aanraking wordt er onmiddellijk oxytocine aangemaakt in onze hersenen. Van een handdruk of schouderklopje tot een knuffel, innige omhelzing of intieme vrijpartij, door het toegenomen oxytocine gehalte in je lichaam voel je je gelukkiger. Hierdoor voel je je vertrouwd en deel je makkelijker wat er op je hart ligt. En laat hier nu net het probleem liggen in ons "nieuwe normaal"! In ons "nieuwe normaal" moeten we 1,5 meter uit elkaar blijven als je niet tot hetzelfde gezin behoord. Dus geen hand of schouderklopje van je collega, meester of juffrouw, docent. Geen knuffel of innige omhelzing van je vrienden en/of vriendinnen die je nu zo hard nodig hebt. En door de irritaties thuis door alles wat deze crisis met zich mee brengt, is die hard nodige knuffel of intieme vrijpartij met onze partner ook niet meer aan de orde van de dag (of nacht). Maar niet alleen jij hebt hier last van, je partner en/of kinderen, je collega’s, vrienden en/of vriendinnen, opa of oma, vader of moeder, broer of zus, iedereen loopt hier tegen aan. Onderzoek heeft aangetoond dat contact met en het aaien van dieren onze stress gevoelens kunnen verminderen. Al na 20 seconden wordt tijdens het aaien en knuffelen met dieren het gelukshormoon oxytocine aangemaakt. Het stresshormoon cortisol neem juist af door het aaien en knuffelen met dieren. Zoals eerder al genoemd zal door de combinatie van de toename van oxytocine en de afname van cortisol de bloeddruk en hartslag omlaag gaan en voelt men zich meer ontspannen en gelukkiger. Nu bedoel ik niet dat we met z’n allen naar het asiel gaan rennen om een hond of kat aan te schaffen. Er zijn verschillende soorten van coaching en therapie waarbij dieren worden ingezet. Paardencoaching is een hele goede ondersteuning om uit de negatieve vicieuze cirkel te komen. Paardencoaching gebeurd veelal buiten, door de combinatie van de natuur en het contact met de paarden zal er nog sneller een ontspannen effect optreden. Mail of bel mij om gelijk een afspraak te maken!

Laat ik beginnen met dat ik mij bewust hebben proberen te onthouden van het geven van mijn persoonlijke mening in deze column aangezien het een gevoelige onderwerp is. Echter moet ons dat er niet van weerhouden om de kennis met elkaar te delen welke er ligt. Daarmee worden we samen steeds beter namelijk én is het voor onze paarden uiteindelijk ook beter. En dat is volgens mij ons gezamenlijke streven. Paardenwelzijn is een ‘hot topic’ op dit moment in alle takken van de paardenwereld; de paardensport, recreatieve paardenhouderij, maar ook bij de paardencoaches. Maar wat houdt Paardenwelzijn dan precies in? Laten we dan eerst eens kijken wat voor dieren paarden eigenlijk zijn en wat het ‘natuurlijke’ gedrag van paarden is. De genen van een paard van nu zijn nog hetzelfde als die van de paarden die 4000 jaar geleden in het wild leefden. Als we kijken naar de gedragingen van deze wilde paarden, kunnen we veel leren over hoe we onze eigen paarden gezond en gelukkig kunnen houden. Natuurlijk zijn wilde paarden niet helemaal te vergelijken met onze gedomesticeerde paarden. Wilde paarden leven korter. Verwondingen die wij makkelijk kunnen behandelen kunnen voor paarden in het wild de dood betekenen. Maar we kunnen wel leren van wilde paarden hoe we het leven van onze paarden kunnen verbeteren door zoveel mogelijk aan de natuurlijke behoeften te voorzien. En niet te denken vanuit onze behoeften en gemak. Er zijn 5 gedragingen van wilde paarden die van essentieel belang zijn voor de mentale en fysieke gezondheid van onze paarden: Wilde paarden bewegen veel . Ze zijn op zoek naar voedsel, water en rustplekken. Hun verteringssysteem heeft zich aangepast op constant bewegen en eten. Om hun verteringssysteem optimaal te laten werken, zou een paard continu toegang moeten hebben tot ruwvoer en continu moeten kunnen bewegen. Paarden in het wild blijven ook in beweging omdat het een prooidier is en op deze manier minder makkelijk te vangen door een roofdier. Vluchtgedrag, beweging, is de eerste verdediging van een paard.Een ander voordeel van het bewegen is het effect op de hoeven. Doordat ze op verschillende soorten grond lopen, slijten de hoeven natuurlijk af, zijn ze flexibel en hebben ze een goed bloedcirculatie. Wilde paarden eten bijna continu ruwvoer . Ze eten van alles: prairiegras, mossen, takken, boomschors, riet, bladeren, kruiden en andere planten. Voor deze verschillende voedselbronnen leggen ze dagelijks kilometers af. Een klein beetje eten hier, een klein beetje knabbelen daar en weer op zoek naar een ander plantje of water. Het spijsverteringssysteem van een paard is er dan ook op gebouwd om meerdere kleine maaltijden per dag te verteren. Een paard maakt continu maagzuur aan, in plaats van alleen als er iets verteerd moet worden. Voor een optimale gezondheid moet een paard dus altijd wat te knabbelen hebben. Wilde paarden eten het grootste gedeelte van de tijd van de grond . Deze positie van het hoofd zorgt ervoor dat ze kleinere beetjes voedsel per keer in hun mond nemen, goed kunnen kauwen en het voedsel beter mengt met het speeksel. Dit alles zorgt voor een goede vertering en minder risico op slokdarmverstopping en koliek. Hoe beter een paard zijn voedsel kan verteren, hoe beter de voedingsstoffen worden opgenomen in het lichaam. Wilde paarden leven in kuddes . Paarden zijn zeer sociale dieren die in een kudde horen te leven. Ze zijn ook prooidieren en in een kudde vinden ze veiligheid en bescherming. Hoe meer paarden in een kudde, hoe meer ogen en oren mogelijk gevaar kunnen opmerken. Wilde paarden willen niet van een kudde gescheiden worden, omdat de kans om opgegeten te worden dan zeer groot is. Verwijderd worden uit een kudde levert stress en kwetsbaarheid op. Wilde paarden communiceren met elkaar . Paarden communiceren met elkaar door geluidjes, lichaamstaal, geuren, oren, ogen, neus, staart en hun energie (eigenschappen waar wij als paardencoaches graag gebruik van maken). Door hun natuurlijke vluchtinstinct is het heel belangrijk om te kunnen communiceren. Ook discipline bijbrengen, leiderschap tonen en grenzen aangeven doen paarden door middel van communiceren. Soms kan dit er best hard aan toe gaan door te bijten, dreigen, trappen en duwen. Een andere belangrijke vorm van communicatie is lichamelijk contact. Door elkaar te verzorgen en te groomen ontwikkelen ze een band en kweken ze onderling vertrouwen. Bij de paardencoaches is het paardenwelzijn ook aan de orde van de dag. Je kan immers alleen coachen met een paard wat goed in zijn vel zit. We doen allemaal ons best binnen de mogelijkheden die we hebben. Tijd, geld, ruimte en andere dingen spelen natuurlijk allemaal mee. Maar wat heeft een paard nodig om een gezond en gelukkig leven te hebben? In augustus 2019 is in het wetenschappelijke tijdschrift Animals een onderzoek gepubliceerd ‘Housing horses in individual boxes is a challenge with regard to welfare’. In het Nederlands: ‘Paarden huisvesten in individuele boxen is een uitdaging met betrekking tot welzijn’. De conclusies van het wetenschappelijke onderzoek liegen er niet om. Hoe zorg je dat het welzijn van je individueel in een paardenbox gehouden paard op peil blijft? Conclusie: dat lukt je niet. De enige manier om het welzijn van je paard te waarborgen is door rekening te houden met zijn natuurlijke behoeften. Je paard heeft zoveel mogelijk vrije beweging, interactie met soortgenoten en zoveel mogelijk vrije toegang tot ruwvoer nodig. Dat lukt niet in een paardenbox. Andere conclusies uit dit wetenschappelijk onderzoek zijn: Apart staan in een paardenbox verhoogt de kans op luchtzuigen en weven. Paarden die in een individuele box worden gehuisvest vertonen vaker agressief gedrag naar mensen en stress gerelateerd gedrag. Bovendien zijn ze, naarmate ze langer en vaker in een box leven, vaker apathisch. Uit onderzoek van de Britse organisatie Human Behavior Change for Animals (HBCA) is gebleken dat de hoofdoorzaak van de meeste welzijnskwesties voor paarden, menselijk gedrag is. Passie en toewijding genoeg in de paardenwereld, maar er is een gebrek aan kennis over wat paarden écht nodig hebben. Ook de ‘definitie’ van paardenwelzijn krijgt telkens een andere invulling. ‘Welzijn’ in de goede betekenis van het woord houdt in dat het dier zich goed moet voelen, niet alleen dat het dier overleeft. Het betekend dat het dier een leven heeft dat de moeite waard is om te leven. Volgens Debbie Busby, PhD en vertegenwoordigster van de HBCA helpen er vier fasen ons in de verandering van gedrag ten opzichte van het paard : Proces : mensen moeten gemotiveerd en capabel zijn én de mogelijkheid hebben om te veranderen. Psychologie : de juiste benadering gebruiken om mensen te laten veranderen, niet door met het vingertje te wijzen, maar door in discussie te gaan met elkaar. Omgeving : de verandering in menselijk gedrag moet ondersteund worden in het dagelijks leven van de eigenaar, in zijn/haar thuis situatie, relatie, werk, cultuur enzovoort. Acceptatie : mensen moeten zich betrokken voelen bij het proces van verandering en dit accepteren als hun eigen keuze en doel. Verandering is een proces, aldus Debbie Busby. Het gaat niet altijd alleen over het tot zich nemen van kennis, maar is veel complexer. In een land als Nederland waar de welvaart voor mensen op een hoog peil staat, mogen we verwachten dat er ook genoeg aandacht, tijd en geld is om het welzijn van dieren, waaronder paarden, op een verantwoord niveau te hebben en waar nodig te verbeteren. Begin 2014 is daarom het Keurmerk Paard en Welzijn (KWP) ontwikkeld en in de markt gezet. In het najaar van 2017 is dit Keurmerk opgenomen door de sectorraad Paarden. Zij heeft voor het beheer van het Keurmerk de Stichting Welzijn Paard opgericht. Een commissie van deskundigen hebben de eisen en de inhoudt van het keurmerk bestudeerd en hebben adviezen uitgebracht hoe het keurmerk verder in te richten en uit te rollen in de Nederlandse paardenhouderij. Het Keurmerk Paard en Welzijn wordt ondersteund door grote sectorpartijen zoals de KNHS en de FNRS. Belangrijk uitgangspunt voor het keurmerk is de Welzijnsmonitor Paardenhouderij die in 2012 is ontwikkeld door Wageningen UR. Hierbij is het succesvol initiatief van KPW: de 10 geboden van het paard opgenomen.